Nieuwe kans voor windmolenproject, maar: ‘Het moet anders dan de vorige keer’

CULEMBORG • ‘Ondanks de eerste mislukte poging vind ik het windmolen-project nog steeds kansrijk. Het heeft potentie.’

Die uitspraak doet Marcel Reijnen, vice-voorzitter van coöperatie Vrijstad Windwinning. Na drie jaar stilstand dient de coöperatie binnenkort een nieuw principeverzoek in bij de gemeente. Hierin komt te staan dat men de mogelijkheden voor een windpark opnieuw willen onderzoeken.

“Maar het moet anders dan de eerste keer”, zegt Reijnen, die nog niet zo lang geleden toetrad tot het bestuur van de coöperatie. Buurtbewoners kwamen destijds in opstand tegen het voornemen om zes windmolens ten zuiden van de N320 te plaatsen met een tiphoogte van maximaal 270 meter.

Exacte locatie
De exacte locatiekeuze was ook in het vorige project één van de meest heikele punten. De keuze voor een plekje langs de A2 viel af, in verband met de beschermde status van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Ook staan daar teveel woonhuizen. Bij bedrijventerrein Pavijen stuitte men ook op teveel belemmeringen. Het enige gebied met ruimte voor een windpark dat overblijft was de locatie ten zuiden van de N320. Het plangebied ligt tussen de Oude Beesdseweg, Kooiweg Oost, Daam van Dijkweg en de Korte/Lange Aventuurseweg. “Waar dan precies de windmolens komen, hoe hoog en hoeveel gaan we samen uitzoeken”, zegt Marcel Reijnen

De coöperatie heeft zich voorgenomen om dit keer wel goed met de omgeving samen te werken, om open en transparant in gesprek te gaan met iedereen die hier over mee wil praten en denken. “Dat is de vorige keer niet altijd goed gegaan”, zegt Reijnen. De bedoeling is om de zorgen en ideeën van mensen die in het gebied wonen ‘waar mogelijk’ mee te nemen.

De bedoeling is om de zorgen en ideeën van mensen die in het gebied wonen ‘waar mogelijk’ mee te nemen.

Eneco
Drie jaar geleden waren Vrijstad Energie en Eneco de initiatiefnemers van het project. De samenwerking met Eneco is eind maart in goede harmonie beëindigd. Reijnen: “Eneco denkt dat wij meer kans maken om het project succesvol te laten worden als we in ons eentje verdergaan.” Er is inmiddels een financieringsovereenkomst gesloten met Betuwewind, de coöperatie die een groot aantal windmolens exploiteert bij knooppunt Deil.

Meeliften met ervaring Betuwewind
Reijnen: “Ze hebben goede resultaten bereikt. We kunnen meeliften op hun ervaring, door expertise bij hen in te huren.” Het project voor realisatie van een tweede windpark in Culemborg gaat verder onder de noemer ‘Windenergie Culemborg’. Het project heeft een tijd stilgelegen, omdat de coöperatie in afwachting is van landelijke richtlijnen, vooral wat betreft de geluidsbelasting van windmolens, de vereiste afstand tot huizen en afspraken over slagschaduw.”

72 GWh aan energie
De toekomstige windmolens zullen 72 GWh aan energie leveren voor Culemborg, zo bepaalde de gemeenteraad op 6 april 2021 in een motie (zie kader). Deze opbrengst moet worden gerealiseerd met zo laag mogelijke molens. In het vorige plan werd nog uitgegaan van zes windmolens met een tiphoogte van maximaal 270 meter. Die optie is nu definitief van de baan.

Gemeenteraad: maximaal 72GWh
De kaders (uitgangspunten) voor de realisering van een tweede Culemborgs windpark zijn vastgelegd in een motie die op 6 april 2021 werd aangenomen door de gemeenteraad. Belangrijkste uitgangspunt is de energieproductie capaciteit via wind op land op het Culemborgse grondgebied van 72 GWhper jaar, Deze opbrengst moet worden gerealiseerd met zo laag mogelijke molens. Ook moeten de gemeente en de initiatiefnemers streven naar een zo maximaal mogelijk draagvlak. Niet alleen bij de direct omwonenden, maar ook bij inwoners van omliggende woonwijken (als Parijsch) en ondernemers op Pavijen. Verder staat in de motie dat maatwerkvoorschriften bij de vergunningverlening en of andere contractuele bepalingen haalbaar en juridisch houdbaar moeten zijn. Dit is nodig ter voorkoming van overlast en onaanvaardbare risico’s op gezondheidsschade (o.a. slagschaduw en geluidshinder als gevolg van hoorbaar en laagfrequent geluid) in de exploitatiefase.

“Volgens de nieuwe landelijke normen lijkt de minimale afstand die wij in acht moeten nemen tot aan de bebouwing, twee keer de tiphoogte”, zegt projectleider Bart van der Vegte. “Als je uitgaat van windmolens met een tiphoogte van 210 meter, zoals die bij Deil, dan kun je nog vier windmolens kwijt. Bij een hoogte van 245 meter kom je op ongeveer drie windmolens uit. Dat is dus wezenlijk anders dan bij het vorige plan.”

Geluid producerende mechaniek
“Ik vind de discussie over hoogte altijd een beetje problematisch”, zegt Marcel Reijnen. “Immers: hoe hoger een molen, hoe meer deze oplevert. En hoe hoger een molen, hoe verder het geluid producerende mechaniek afstaat tot de huizen. Een hogere molen brengt minder geluid met zich mee dan een lagere.”

Een hogere molen brengt minder geluid met zich mee dan een lagere.’

Nieuw principeverzoek
De coöperatie wil op korte termijn een nieuw principeverzoek indienen bij de gemeente. Als het verzoek wordt gehonoreerd en de gemeente bereid is mee te werken, zal vervolgens hard moeten worden gewerkt aan een nieuw plan en daarna de vergunningaanvraag. “Het komende jaar zal er veel onderzoek moeten worden gedaan, waaronder een Milieu Effect Rapportage (MER). Met al die onderzoeken zijn we zeker nog wel een jaar bezig.”

Vergunningsaanvraag
Voor het verkrijgen van een vergunning moet veel onderzoek worden verricht. Onder andere naar landschap, geluid, slagschaduw, de bodem en ecologie (denk aan mogelijke schade aan zeldzame soorten of gebieden). Maar ook onderzoek naar veiligheid, archeologie en waterbeheer. Verder nemen de initiatiefnemers effecten op de gezondheid mee. Al deze aspecten komen aan bod in een milieueffectonderzoek, dat bij de vergunningaanvraag wordt gevoegd.

Meer informatie: www.windenergieculemborg.nl

Dick Aanen