Frans Kievith viert zestigjarig jubileum

CULEMBORG • De organist Frans Kievith (77) van de Oud-Katholieke kerk in Culemborg viert zijn diamanten jubileum. Een rekensom leert dat hij op zijn zeventiende al voor het eerst achter het orgel plaatsnam. Voor iemand die van zichzelf zegt dat ie niet zo’n prater is, heeft hij toch een mooi en compleet verhaal.

Frans zegt dat zijn jubileum heel uniek is en dat hij de enige is die zo lang elke zondag trouw speelt. “Plus alle diensten doordeweeks met daarnaast de uitvaarten en trouwerijen.” Met die laatste twee is de organist wegens gezondheidsredenen gestopt. “Ik heb neuropathie gekregen”, legt de Culemborger uit. “Vooral mijn benen zijn getroffen. Het pedaalwerk gaat niet meer. Eén keer per maand krijg ik nu een vervanger om in te werken.” 

Rust

Samen met zijn vrouw, Corrie Kievith-van der Veer, is hij - naast vaste organist - ook nog twintig jaar koster geweest voor dezelfde kerk. Wat maakt het dat Frans zo lang voldoening heeft gehad in het bespelen van ‘zijn’ orgel? “Toen we in de pastorie woonden, vond ik rust in het orgelspelen. Het is uitgegroeid tot een gewoonte om iedere zondag op het orgel te spelen. Zestig jaar geleden ben ik op eerste Adventszondag begonnen. Dat was aan het einde van november.” Eigenlijk is Frans als eerste accordeon gaan spelen. “De toenmalige pastoor vroeg me op een gegeven moment of ik achter het orgel wilde plaatsnemen. De organist die het orgel toen bespeelde, gaf ook orgellessen. Zodoende ben ik blijven hangen,” zegt hij bescheiden. “Mijn eerste dienst heb ik vrij snel gespeeld. Later heb ik op het Curatorium ook nog een opleiding gevolgd in de Oud-Katholieke traditie.” 

Hoogtepunten

De jubilaris noemt geen specifieke hoogtepunten, al vindt hij kerstnacht altijd enorm bijzonder. “Met de feestdagen hebben we meestal een volle kerk. Dat is toch het fijnst om voor te spelen. Als de kerk stampvol zit, dan gaan alle registers open, zeker tijdens het eindspel.” Dieptepunten waren er natuurlijk ook. Frans noemt vooral begrafenissen van bekenden. “Dat vind ik het moeilijker en emotioneler om dan te spelen.” Zoals in ieder huwelijk één van de partners wel eens met de koffers klaar voor vertrek op de stoep heeft gestaan, zo heeft Frans ook wel eens op het punt gestaan om er de brui aan te geven. “Ik heb wel eens onenigheid gehad met één van de pastoors van de parochie. Hij had een met mij gemaakte afspraak geschonden. Toen ben ik nogal kwaad thuisgekomen. Ik heb geroepen: ‘Ik houd ermee op’. Mijn vrouw kan gelukkig heel goed relativeren, dus onder haar aanmoediging ben ik de week daarop toch maar weer gegaan.” Vanaf nu is Frans één keer per maand vrij. Zijn vrouw is Cantores, een voorzangeres voor de parochie. Dat heeft ze altijd graag gedaan. Frans zegt dat hij zelf niet kan zingen. “Ik wou dat ik het kon. Ik heb geen mooie stem. Dan maar de begeleiding op het orgel,” klinkt hij berustend. Muziek is alles voor de jubilaris. Het eerste wat hij doet als hij ‘s ochtends beneden komt, is de radio aanzetten. “Dan zet ik hem op Radio Gelderland. Daar draaien ze weinig klassieke muziek, maar ik vind bijna alle muziek mooi. Heel moderne orgelmuziek en springerige jazz kunnen me overigens weinig bekoren.” Frans heeft acht pastoors meegemaakt tijdens zijn zestigjarige carrière als organist. “Ze hadden allemaal hun eigenaardigheden, maar ik kon met iedereen opschieten. Er zat er eentje bij die - net als ik - helemaal niet kon zingen. Die heb ik wat dat betreft toch aan de gang gekregen.” De organist vertelt dat zijn vrouw de liturgie, dus de opbouw van de kerkdienst, maakt. Zij vult aan dat de pastoor daar leidend in is. “Verder doe ik allerlei hand- en spandiensten, zoals: koffie zetten, hulp aan de koster bieden en het parochieblad ‘In de Nieuwstad’. Dat verschijnt één keer in de drie maanden.” Het orgel waar Frans op speelt is een Bätz & Witte van 1901. “Dat houdt het al 120 jaar vol. De restauratie van het orgel duurt al een jaar of vier.”

Uitstel

Naar aanleiding van de aanscherping van de corona maatregelen, die gelden tot minimaal 4 december 2021, hebben Corrie en Frans Kievith besloten om de viering van het 60-jarig organistenjubileum van Frans uit te stellen tot voorjaar of zomer 2022. Het minisymposium over het orgel, de vesper en de receptie gaan niet door. “De domper van de oplopende besmettingen en het gevoel dat we elkaar niet veilig kunnen ontmoeten met zoveel mensen die rondlopen in de kerk overschaduwen de feestvreugde. In het voorjaar of in de zomer zijn de omstandigheden hopelijk beter en kunnen we de receptie in de pastorietuin organiseren. Het is een besluit dat pijn doet, maar veiligheid voor alles. We hopen dit op een later tijdstip te mogen beleven.”

De 77-jarige organist van de Oud-Katholieke kerk op de Varkensmarkt in Culemborg viert zijn zestigjarig jubileum als organist.