• Ilona Muizelaar van Lek en Linge en jongerenwerker Geahir Strick.
• Ilona Muizelaar van Lek en Linge en jongerenwerker Geahir Strick. Foto: Maartje van der Lek

'Voorkomen jonge aanwas criminelen'

culemborg • Vaker dan in het verleden wordt preventie en repressie aan elkaar geknoopt. "Preventie waar het kan, repressie waar het moet", noemt Van Grootheest dat. Die aanpak zal met name gelden voor de jeugd. 

"Met de meeste jongeren in Culemborg gaat het hartstikke goed. Die groeien op in een veilige, gelukkige omgeving. We hebben allemaal wel eens wat. We zijn allemaal jong geweest. Maar er zijn ook jongeren die opgroeien in een kwetsbare omgeving. Waarbij er meerdere problematieken zijn: schulden, geestelijke gezondheidsproblematiek, huiselijk geweld. Het is gelukkig een minderheid, maar het is wel aan de orde. Daar bieden we zorg en ondersteuning waar dat mogelijk is."

Jonge aanwas
Het aantal jongeren dat afglijdt naar de (zware) criminaliteit neemt de afgelopen jaren toe. Jonge (met name) jongens worden geronseld om criminele hand- en spandiensten te verrichten op bijvoorbeeld scholen en achterstandswijken. De gemeentelijke aanpak zal vooral gefocust zijn op de jonge aanwas. Van Grootheest: "Het gaat dan om jongeren die opgroeien in een omgeving waar ze in aanraking komen met criminaliteit. Omdat dat een makkelijke weg is om snel geld te verdienen. Ook daarin moeten we niet naïef zijn. Rotterdam is een negatief voorbeeld, waarbij jongeren gewoon geronseld worden door criminelen om zich in de onderwereld te gaan begeven, als cashcow of om een pakketje te brengen. Het is makkelijk en snel geld verdienen."

Afglijdende schaal

In dat geval is er sprake van een afglijdende schaal, zegt Van Grootheest: "Voordat je het weet zit je er tot in je oren in en kom je er niet meer uit. Dat is wat wij met deze aanpak proberen te voorkomen. Daarom willen we zorg en ondersteuning bieden waar dat kan, door jongeren ook echt een andere kant op te verwijzen met intensieve begeleiding als er echt zwaardere problematieken aan de orde zijn. Dat doen we samen met de Jeugd-boa’s en met het jongerenwerk. We gaan kijken of we dat verder kunnen verstevigen."

Middelbare scholen
De gemeente heeft een goede samenwerking met het KWC en met Lek & Linge om in een heel vroegtijdig stadium te signaleren en tijdig hulp in te schakelen.

"Hoe gaat het met iemand? hoe gaat het thuis? Hoe gaat het op school? Kan daar via het maatschappelijk werk ondersteuning worden gegeven? Hoe kunnen we iemand tijdig doorverwijzen? En niet pas op een moment dat iemand tegen de lamp loopt. Daar hebben we die partners ontzettend hard bij nodig."

Overleg
Er is regelmatig jeugdoverleg, waarin de partijen intensief samenwerken. "Daar wordt ook gekeken naar: 'wat zien we op straat?, wat zien we gebeuren met jeugdgroepen? welke fenomenen zien we? Denk bijvoorbeeld aan dat we steeds meer naar een online wereld toegaan. Waar eerder jongeren zich vooral op straat begaven, zie je dat het steeds meer online gaat afspelen. We vragen ons steeds af: 'wat is nodig?

Omdat partijen met elkaar samenwerken kun je volgens Van Grootheest ook sneller naar elkaar doorverwijzen of andere expertise inroepen. "Wie heeft de beste instrumenten in handen om in dit specifieke geval de beste aanpak te kiezen?"

Jeugdoverlast
Daarnaast is er Jeugdoverlast: een fenomeen van alle tijden. "Logisch", zegt Van Grootheest. "Je wilt gewoon je leeftijdsgenoten ontmoeten. Soms zorgt dat voor overlast. Meestal niet. We hebben in Culemborg speciale jong-boa’s. Als er meldingen van overlast zijn, gaan zij erop af."

Het jongerenwerk van ElkWelzijn biedt allerlei activiteiten aan. Succesvol zijn bijvoorbeeld de nachtelijke voetbaltoernooien tijdens de ramadan in de sporthal. Dat wordt mede door jongeren zelf georganiseerd. Ik vind dat een fantastisch voorbeeld hoe we jongeren in positie brengen, waarbij we meerdere vliegen in één klap slaan: ze organiseren het zelf. Ze hebben een hartstikke leuke tijd met elkaar. Doordat er wordt gevoetbald in de sporthal is er geen geluidsoverlast. En de jongeren veroorzaken sowieso geen overlast op straat."

Dick Aanen