Zo'n stoere vogel zien aanvliegen is een gaaf gezicht
'Roofvogels: hemelse heersers'
Culemborg • Het is voor hem als een hobby begonnen, maar de Culemborger Jelmer Hoekstra (29) bestiert nu een heuse valkerij. Hij is nog in opleiding maar hij mag zich aspirant-valkenier noemen. "Ik vind het fascinerend om oog in oog te staan met de heersers van het luchtruim."
De aspirant-valkenier uit de Lekstad bevindt zich bijna in een select gezelschap van ongeveer 180 collega's die het officieel zijn. "Het is ind4erdad een bijzonder gezelschap," zegt Jelmer hierover. "Dat is de valkerij. Die richt zich voornamelijk op jacht- en prooidieren. In de praktijk komt dat neer op het jagen met een jachtvogel, zoals een havik of een slechtvalk. Deze zeten we vaak in om andere dieren weg te houden. Bijvoorbeeld bij de overlastbestrijding van vogels bij een bouwplaats of industrieterrein. Of het invangen van duiven op locatie, de schoonmaak daarvan en het installeren van preventieve installaties om de duiven op afstand te houden Dat is meer bedoeld als afschrikmiddel."
Hobby
De valkerij begon voor Jelmer als een hobby. "Ik heb al ontzettend veel gedaan in mijn relatief korte leven. Van DJ naar foodtruck. Naast mijn valkerij heb ik samen met een vriend een foodtruck onder de naam Watkostietostie?" Hij heeft echter altijd wat met roofvogels gehad. "Als kind ging ik naar shows in Frankrijk. Toen ik eenmaal zelf met roofvogels werkte, vroegen allerlei organisaties me steeds vaker. Het is voor mij inmiddels - naast de eerder genoemde bezigheden - een groot deel van mijn leven."
Opleiding
De Culemborgse aspirant-valkenier zit in het derde jaar van zijn opleiding tot valkenier. "Eigenlijk is het een jachtopleiding, de oorsprong van de valkerij. Ik geef zelf ook lessen op school. Die gaan over alles wat uilen en andere roofvogels doen. Hoe ze jagen en zich in leven houden. Kinderen kunnen dan vragen stellen en live meemaken hoe zo'n roofvogel zich gedraagt." Onlangs heeft Jelmer een workshop gedaan voor de gemeente Culemborg en bij Tennisvereniging Ter Weijde. "De ironie is dat mijn bedrijf Valkerij Culemborg heet en dat het sporadisch voorkomt dat ik in Culemborg een show verzorg. Dat gebeurt wel veel in het buitenland." Jelmer heeft een passie voor vrijvliegende vogels. "Het gaat mij vooral om de vlucht. Normaal gesproken komen mensen nooit zo dichtbij dit soort roofdieren. Dit is ook een mooie manier om mensen uit 'de grote stad' met deze dieren te laten kennismaken. En krijgen ze wellicht meer interesse in deze vogels."
Er gebeuren zelden of nooit ongelukken tijdens roofvogelshows in 't algemeen.
Onnatuurlijk gedrag
Jelmer weet dat er kritische mensen zijn die vinden dat de valkerij in het algemeen staat voor het aanmoedigen van onnatuurlijk gedrag. "Ik heb daar geen last van of problemen mee," zegt hij hierover. "Er zijn instanties die erop tegen zijn. Daar is iedereen vrij in. Het is overigens slechts een kleine groep die er tegen is. Zo zou je ook tegen katten kunnen zijn. Die maken namelijk veel kapot, maar dat soort huisdieren gewoon laten rondlopen is veel acceptabeler voor velen." In zijn beleving is het makkelijker om een klein clubje aan te pakken dan een grote. "Bovendien ontbreekt het vaak aan onderbouwing en mis ik de nuance in deze discussies." Volgens Jelmer zijn zijn haviken, oehoes, valken en arenden gewone roofdieren. "Ze leven solitair. Het gaat met name om de drie V's: vreten, veiligheid en voortplanting. Ik maak vaak mee dat mensen ze willen aaien. Daar schrikken ze dan van. Dat schatten mensen vaak veel te rooskleurig in." De training die hij dagelijks met zijn negen roofvogels doet, verlopen in de regel prima. "Er gebeuren zelden of nooit ongelukjes. Uilen kunnen wel fel zijn als ze geslachtsrijp zijn. Op een roofvogelshow loopt het publiek echter geen enkel risico. Een roofvogel kent geen angst voor bezoekers. Maar het is wel mijn taak om altijd alert te blijven, want het zijn en blijven - ergens onvoorspelbare - roofdieren."
Bruiloften en openingen
Voor wie haar en zijn bruiloft nóg specialer en onvergetelijker maken laat Jelmer de trouwringen naar het altaar vliegen door één van zijn roofvogels. "Ook is er de mogelijkheid om een fotoshoot van het echtpaar met roofvogels en uilen te organiseren of zelfs een roofvogeldemonstratie om de bruiloftsgasten te vermaken. Zelf een dagje roofvogels en uilen fotograferen of zelfs begeleid door een professionele fotograaf. Ook dat is mogelijk."