• Jonge leerlingen krijgen 1-op-1 begeleiding.
• Jonge leerlingen krijgen 1-op-1 begeleiding. Foto: Dick Aanen

Van bang wezeltje tot een echte waterrat

Algemeen

CULEMBORG • Vrijwilligers van Stichting Vrijstad Culemborg verzorgen al 45 jaar lang met veel toewijding zwemlessen voor mensen met een beperking.

Zwembad De Waterlinie is zaterdagmorgen van half tien tot elf uur het domein van kinderen en volwassenen die iets meer tijd nodig hebben om het zwemmen onder de knie te krijgen. 

De stichting werd opgericht in 1977, in hetzelfde jaar dat het voormalige Culemborgse zwembad De Meer werd geopend. Het bleek dat mensen met een beperking niet of nauwelijks aansluiting konden vinden bij reguliere sportverenigingen. De voorwaarden die gesteld werden om aan de club-activiteiten deel te nemen bleken vaak te hoog gegrepen.

‘Deel van mijn leven’
De huidige voorzitter en coördinator Jo Marinussen is al 35 jaar als vrijwilliger betrokken bij de stichting. Hij werd destijds gevraagd omdat hij wekelijks aanwezig was om de vorderingen van zijn toen zesjarige zoontje gade te slaan. Marinussen was werkzaam als gymleraar op middelbare school De Brug en enkele basisscholen, dus wist precies hoe je met jonge kinderen om moest gaan. Na al die jaren is hij nog steeds even enthousiast. “De zwemuurtjes op zaterdagmorgen zijn een deel van mijn leven geworden.”

1-op-1
Hij vindt het elke keer weer een feest om de vrijwilligers aan te sturen en om ook zelf het water in te gaan om de jonge kinderen te begeleiden.. “Ik zie hoeveel plezier de kinderen hebben in het water.” De groep is gesplist in tweeën. In het instructiebad ligt het accent op “watergewenning”. In dat bad wordt 1-op-1 gewerkt: iedere deelnemer wordt gekoppeld aan een vrijwilliger. In het diepere bad worden de eerste beginselen van het zwemmen geleerd. Ook in dit bad is per deelnemer een begeleider beschikbaar.

Het diepe bad is voor de deelnemers die reeds een of meer diploma’s hebben. Er zijn momenteel circa 54 kinderen en volwassenen die regelmatig komen zwemmen. Er is al jaren een wachtlijst vanwege een tekort aan vrijwilligers. Momenteel zijn het er 25. “Om vrijwilliger te worden moet je feeling hebben met de doelgroep”, zegt Jo Marinussen. “Heel belangrijk is natuurlijk dat je heel veel geduld hebt. Je moet niet te snel juichen dat jouw leerling iets bereikt heeft. Want wat iemand de ene week heeft geleerd, moet je een week later misschien weer helemaal opnieuw aanleren.”

Stichting Vrijstad Culemborg verzorgt al 45 jaar lang met veel toewijding zwemlessen voor mensen met een beperking.
Deelnemers aan de zwemlessen betalen slechts 140 euro per jaar.  Naast deze inkomsten krijgt de stichting nog een ruime subsidie van de gemeente. “Als de gemeente deze zwemlessen zelf zou moeten organiseren en betalen, dan waren ze natuurlijk veel en veel meer geld kwijt.” De eerste doelstelling is dat kinderen zich vrij voelen in het water en veilig in diep water kunnen bewegen. “Het duurt soms wel twee jaar voordat kinderen hun A-diploma halen. Die weg is heel lang. We hebben zelf certificaten gemaakt voor kinderen die bijvoorbeeld op hun buik of hun rug kunnen drijven of voor kinderen die de beenslag beheersen. De kinderen zijn daar superblij mee.”

Het is fantastisch om te zien hoe de jonge deelnemers vooruitgang boeken. Al is die nog zo klein. Sommige kinderen die bang zijn voor het water ontpoppen zich in enkele maanden tot ware waterratten. Een klein knulletje dat niet kan praten, blijkt in het water helemaal in zijn element is. Of dat meisje in een rolstoel dat haar benen niet kan bewegen, maar in het water ontdekt wat ze kan en daaraan veel plezier beleeft.” Nick Geense is vader van de achtjarige Nolan en vrijwilliger bij Stichting Vrijstad. Ook hij geniet van het zwemuurtje. “Maar het wel wisselend. Het kan een uitdaging zijn om hem mee te krijgen met de zwemles, dus je moet soms creatief zijn in het water.”

Jubileumfeest
Op 25 juni wordt het jubileumfeest met de deelnemers en hun begeleiders gevierd in Ouwehands Dierenpark in Rhenen. Iedereen kan meedoen aan een speurtocht, waaraan leuke prijsjes zijn verbonden.
Op vrijdagavond 10 juni organiseert Optisport De Waterlinie van 20:00 tot 21:00 uur een mega aqua-aerobic event ten bate van het jubileumuitje van stichting Vrijstad. Inschrijven kan via de website van De Waterlinie: www.optisport.nl/waterlinie (onder de knop ‘reserveer hier’).

Dick Aanen