Afbeelding
Foto: Aangeleverd

Uitbreiding Van Dam’s Kwastenfabriek

Algemeen 1.652 keer gelezen

CULEMBORG • Van Dam’s Kwastenfabriek BV, is een vooruitstrevende en op ambachtelijke leest geschoeide kwastenfabriek, opgericht in 1928 en reeds vanaf het prille begin gevestigd in Culemborg. 

Met trots mogen zij zich de laatst overgebleven kwastenfabriek van Nederland noemen. Van Dam’s Kwastenfabriek BV is door de jaren heen uitgegroeid tot een gerenommeerde fabrikant van kwasten van onberispelijke kwaliteit voor met name de professionele schilder.

Hoe het ooit begon

De Kwastenfabriek begon in 1928 in Culemborg. Voor die tijd was er al een Culemborgse Borstelenfabriek actief in de binnenstad. Maar toen die verhuisde nabij Eindhoven bleef een aantal borstel- en kwastenmakers in Culemborg achter zonder werk. Onder hen voorman Eduard Benda. Om brood op de plank voor zijn gezin te houden zocht en vond hij een oplossing bij zakenman Harrie van Dam. Diens oudste zoon, Louis, begon samen met Eduard een nieuw kwastenfabriekje. Toen Louis een paar jaar later het leger in ging, nam zijn broer Kees van Dam het roer over.

De eerste uitbreiding

In 1930 werden al plannen gemaakt om een nieuwe fabriek te bouwen op het toenmalige industrieterrein in de Bloemenwijk. In 1932 is de bouw van het pand aan Tulpstraat 49 in Culemborg gereed. En in 1938 en in 1954 wordt de productiewerkplaats tot twee keer toe verdubbeld in omvang!

Na de Tweede Wereldoorlog is het moeilijk om personeel te vinden en daarnaast is er ook in Culemborg een tekort aan woningen. Bedrijven proberen daarom personeel te krijgen door tevens een woning aan te bieden. Deze woning is dan in bezit van het bedrijf en wordt verhuurd aan degene die in dienst is. Zo had ook de kwastenfabriek verschillende woningen in bezit in Culemborg, zoals in de Everwijnstraat, Dahliastraat, Floraliaweg, Terweijdelaan, Brahmstraat en de Tulpstraat. In de jaren 80 en 90 worden de meeste huizen weer verkocht.

Automatiseringsslag

Kees van Dam, de zoon van de oprichter Harrie van Dam is een gedreven man. Wat hem met name boeit is de techniek achter het kwasten maken. Hij streeft naar methodes om beter en sneller te produceren en onder zijn leiding wordt de eerste geautomatiseerde vulmachine gekocht in Canada. Dat is op dat moment een investering die geen enkele andere kwastenfabriek aandurft. Met technische onderzoeksinstelling “De Rijksnijverheidsdienst” uit Delft, die vanuit de overheid is opgezet ter ondersteuning van de modernisering van bedrijven, ontwikkelt hij diverse machines. Onder zijn leiding stijgt de productie van 100.000 kwasten per jaar in 1946 naar 2.000.000 per jaar in 1978.

Het maken van een kwast was lange tijd handwerk, maar al vroeg werden er machines ingezet om het werk te vergemakkelijken en te versnellen. U moet zich voorstellen welke technische problemen overwonnen moeten worden om een apparaat te ontwikkelen dat precies de juiste hoeveelheid haar vastgrijpt om dat door een taps toelopende ring te schuiven, te voorzien van de juiste hoeveelheid kit om daarop vervolgens kaarsrecht de steel te zetten. Als u die machines nu ziet draaien lijken de gevonden oplossingen allemaal zo logisch, maar voor het zover was is er heel wat creatiefs uitgeprobeerd en moesten niet alleen technische problemen overwonnen worden.

De familie groeit

Door de grote fascinatie voor de productie en techniek dreigt de commerciële kant van het bedrijf enigszins achterop te raken. Hiervoor zijn wel enkele vertegenwoordigers in dienst, maar een goede opzet wordt gemist. Om deze lacune op te vullen wordt in 1954 een neef van Kees van Dam in de arm genomen, Piet van Erp. Onder zijn leiding worden grote klanten als Ralston en Hema, Hoogovens en Defensie binnengehaald.
In 1967 komt Kees’ zoon Peter in het bedrijf. Na een opleiding op een handelsschool, een cursus arbeidsanalyse en een stage van drie maanden bij kwastenfabriek Simms in Canada vindt vader Kees dat zijn zoon er klaar voor is. Hij krijgt zijn eigen taak binnen het bedrijf, dat dan inmiddels is uitgegroeid tot ruim 45 medewerkers.

In 1989 meldt de volgende generatie zich. Dit maal in de persoon van Piet van Erp jr. Hij treedt in de voetsporen van zijn vader als de commerciële man. De jaren vliegen voorbij, en in 2014 komt ook de dochter van Peter in het bedrijf werken, de vijfde generatie binnen het bedrijf.

Eigen merk ‘Goudhaantje’ 

Van Dam’s Kwastenfabriek maakt zijn eigen kwasten, Goudhaantjes genaamd. Tijdens het 50-jarig jubileum werd er een actie bedacht. Naast een feest was er ook behoefte aan meer omzet. De actie heeft twee jaar geduurd en men bleef maar vragen naar de kwasten van de Goudhaantje actie. Zodoende dat de nieuwe kwasten van de fabriek de titel Goudhaantje kregen.

Verhuizing

Van oudsher was de fabriek gevestigd in de Tulpstraat, midden in een woonwijk. De gemeente informeert of de fabriek interesse heeft in een verhuizing uit de wijk. Hoewel de directie positief in haar meedenken was, waren de kosten van een verhuizing steeds de bottleneck in de onderhandelingen. Maar in 2009 kwam alles in een stroomversnelling en lukt het de kwastenfabriek om op het industrieterrein Pavijen een terrein te kopen naast Meubelfabriek Gispen. Eind 2010 is de nieuwbouw gereed en kan worden verhuisd.

Nieuwe kwasten worden geïntroduceerd

In het nieuwe pand wordt hard gewerkt aan de introductie van een nieuwe kwastenlijn de Goudhaantje® Futura, een kwast van volledig synthetische vezels. In eerste instantie vooruitstrevend, want de schilder pakt in die tijd nog graag de kwast van 100% varkenshaar. Maar omdat de verven met hun tijd mee gaan, speelt de fabriek door de continue samenwerking met de schilder daar snel op in. En zo ontstaat er een kwast die zowel geschikt is voor de synthetische lakken als de watergedragen lakken.

In 2017 wordt aan de Goudhaantjes, de Purple toegevoegd, die uitstekend geschikt is voor de verwerking van watergedragen lakken en synthetische lakken met een lage viscositeit. De kwast is vervaardigd van 100% synthetische vezels.

Verbouwing magazijn

En nu anno 2021, is de fabriek wederom aan het verbouwen. De afgelopen weken is er hard gewerkt om alle orders te verwerken in het magazijn. Zodat het magazijn leeg geruimd kon worden voor een verbouwing. Er is steeds meer vraag naar kwasten. En naast het eigen merk Goudhaantje, produceert de fabriek ook steeds vaker Private Label kwasten. Ook deze kwasten verdienen een plekje in het magazijn. Er komt in het magazijn een nieuwe entresol vloer, zodat er meer opbergruimte is en het familiebedrijf weer jaren voort kan.

Zo bouwen ze in het nieuwe pand verder aan wat hun illustere voorgangers hebben opgebouwd. In principe is er echter eigenlijk niet zo veel veranderd! Ze doen nog steeds ons spreekwoordelijke “oude kunstje” namelijk het vervaardigen van kwasten van hoge kwaliteit zoals ze dat altijd al deden.De slogan “vooruitstrevend maar op ambachtelijke leest geschoeid” is na de verhuizing naar het nieuwe pand meer dan ooit van toepassing op het bedrijf. Met trots mogen zij zich de laatst overgebleven kwastenfabriek van Nederland noemen en zij hopen dat ook nog lang te mogen blijven.

Christine Kieviet

Redactiecoördinator van Het Kontakt-West Betuwe, Het Kontakt-Tiel en Het Kontakt-Culemborgse Courant

Afbeelding
Afbeelding
Stuur jouw foto
Mail de redactie
Meld een correctie

Download onze app

Heb jij de app van Het Kontakt al?

Al het nieuws uit jouw regio
Direct op de hoogte
Gratis downloaden

Afbeelding
1.865 pakken koffie voor de Voedselbank Rivierenland Nieuws 18 uur geleden
• Lynn Kools heeft onlangs haar nieuwe single 'Warmth' uitgebracht.
Lynn Kools: 'Ziggo Dome is mijn grote droom' Nieuws 27 mrt, 15:00
• De nieuwe Golf kon je kopen bij autobedrijf van Zanten in Geldermalsen.
Populaire gezinswagen: 50 jaar Volkswagen Golf Nieuws 27 mrt, 12:00
Afbeelding
Elf jonge mediatoren op de Koningin Julianaschool Nieuws 27 mrt, 10:00
• De uitvalsbasis van de Dierenambulance in Culemborg.
Dierenambulance voert gedragscode in na ongewenst gedrag op de werkvloer, (voormalig) vrijwilligers teleurgesteld Nieuws 27 mrt, 09:10
Druk bezig met de onderschildering.
Vernieuwing van muurschildering aan de Westersingel Nieuws 26 mrt, 15:00
• Sandra Wormgoor (l), Maria van Vlerken en Miranda van der Klaauw (r).
Wereld komt samen in het Talencafé van Culemborg Nieuws 26 mrt, 12:00
Afbeelding
CREATURE: jonge mensen lopen voor het klimaat, in navolging van Franciscus van Assisi Nieuws 26 mrt, 10:39